صیغه یا ازدواج موقت یکی از احکام شرعی در مذهب شیعه است که تحت شرایط خاص و با رعایت اصولی انجام میشود. این نوع ازدواج با ازدواج دائم تفاوتهایی دارد، اما همچنان باید بر اساس احکام فقهی و شرعی بهصورت صحیح انجام شود. در ادامه به احکام و شرایط مهم صیغه کردن میپردازیم:
شرایط و احکام صیغه کردن
1. رضایت طرفین
یکی از مهمترین شرایط صیغه، رضایت کامل زن و مرد است. هر دو طرف باید با آگاهی و بدون هیچگونه اجبار یا اکراهی به این عقد رضایت دهند.
2. تعیین مهریه
مهریه باید پیش از خواندن صیغه مشخص و معین شود. عدم تعیین مهریه باعث بطلان عقد موقت میشود. مهریه میتواند پول، طلا یا هر چیز ارزشمندی باشد که مورد توافق طرفین قرار گیرد.
3. تعیین مدت زمان عقد
مدت زمان ازدواج موقت باید بهصورت دقیق مشخص شود و میتواند از چند دقیقه تا چند سال متغیر باشد. اگر مدت زمان تعیین نشود، عقد باطل است.
4. خواندن صیغه عقد
صیغه عقد موقت باید به زبان عربی و توسط خود زن و مرد یا نمایندههای آنان خوانده شود. اگر عربی بلد نباشند، میتوانند آن را به زبان دیگری بخوانند، اما معنای صیغه باید حفظ شود. برای مثال:
- زن میگوید: زَوَّجتُکَ نَفسی فی المُدَّةِ المَعلُومةِ عَلَی المَهرِ المَعلُومِ.
- مرد پاسخ میدهد: قَبِلتُ.
5. رعایت عده برای زنان احکام صیغه کردن
زنان پس از پایان عقد موقت باید عده شرعی را رعایت کنند. مدت عده برای زنان، دو حیض کامل است، مگر اینکه باردار باشند که در این صورت عده تا زمان وضع حمل ادامه دارد.
6. محدودیتها و ممنوعیتها احکام صیغه کردن
- ازدواج موقت با زن متأهل جایز نیست.
- زن نمیتواند همزمان با عقد موقت، ازدواج دائم یا موقت دیگری داشته باشد.
- مردان میتوانند همزمان چند عقد موقت داشته باشند، اما باید حقوق شرعی و اخلاقی را رعایت کنند.
احکام دیگر مربوط به صیغه
- ارث در ازدواج موقت: در ازدواج موقت، زن و مرد از یکدیگر ارث نمیبرند مگر اینکه شرط ارث در عقد ذکر شود.
- فرزند حاصل از صیغه: اگر از ازدواج موقت فرزندی به دنیا بیاید، تمام حقوق شرعی و قانونی فرزند بر عهده پدر است و او باید نفقه و سایر حقوق فرزند را پرداخت کند.
- پایان یافتن عقد موقت: عقد موقت با اتمام مدت تعیینشده یا بخشش باقیمانده مدت از سوی مرد پایان مییابد.
مزایای ازدواج موقت از دیدگاه شرعی
- جلوگیری از روابط نامشروع و حفظ پاکی افراد
- رفع نیازهای عاطفی و جنسی در شرایطی که امکان ازدواج دائم وجود ندارد
- امکان انتخاب آگاهانهتر برای ازدواج دائم در برخی موارد
نکات مهم اخلاقی و اجتماعی احکام صیغه کردن
- ازدواج موقت نباید به ابزاری برای سوءاستفاده تبدیل شود و باید با احترام و رعایت حقوق طرفین انجام شود.
- هر دو طرف باید به یکدیگر احترام بگذارند و به تعهدات خود پایبند باشند.
نتیجهگیری احکام صیغه کردن
صیغه کردن یا ازدواج موقت در چارچوب شرع و فقه اسلامی مشروع است و اگر با رعایت اصول و احکام شرعی انجام شود، میتواند نیازهای شرعی و عاطفی افراد را برآورده کند. با این حال، باید با دقت و آگاهی کامل وارد این نوع ازدواج شد و به حقوق طرف مقابل احترام گذاشت.