صیغه محرمیت یا همان عقد موقت یکی از انواع ازدواج‌ها در فقه شیعه است که برای مدت معینی بین زن و مرد بسته می‌شود. این نوع عقد با شرایط خاصی همراه است و باید طبق قوانین شرعی و حقوقی انجام شود. در ادامه، قوانین و شرایط مربوط به صیغه محرمیت را توضیح می‌دهیم.
شرایط و قوانین صیغه محرمیت:
-
ایجاب و قبول:
- مانند ازدواج دائم، در قوانین صیغه محرمیت نیز باید ایجاب (پیشنهاد) و قبول (پذیرش) بین طرفین صورت گیرد. ایجاب می‌تواند از سوی زن یا نماینده او و قبول از سوی مرد یا نماینده او باشد.
- صیغه عقد باید به زبان عربی خوانده شود، اما در صورتی که طرفین به زبان عربی آشنا نباشند، میتوان آن را به زبان دیگری که طرفین متوجه شوند، خواند.
-
تعیین مدت عقد:
- یکی از تفاوت‌های اصلی صیغه محرمیت با ازدواج دائم، تعیین مدت برای عقد است. این مدت می‌تواند از چند دقیقه تا چند سال باشد. مدت باید دقیقاً مشخص شود و بعد از پایان مدت، عقد به‌طور خودکار پایان می‌یابد.
-
تعیین مهریه:
- در صیغه محرمیت، مهریه یا صداق حتماً باید تعیین شود. اگر مهریه تعیین نشود، عقد باطل است. مهریه می‌تواند مالی یا غیرمالی باشد و باید از سوی مرد به زن پرداخت شود.
-
اجازه ولی (برای دختر باکره):
- در صورتی که زن باکره باشد، برای اجرای صیغه محرمیت به اجازه ولی (پدر یا جد پدری) نیاز است. این شرط حتی اگر دختر بالغ و رشیده باشد، باید رعایت شود، مگر در شرایط خاصی که دسترسی به ولی ممکن نباشد و یا ولی به ناحق مخالفت کند.
-
نیت ازدواج:
- زن و مرد باید نیت ازدواج موقت داشته باشند و این نیت باید قبل از عقد مشخص شود. این نیت هم باید نیت شرعی و هم نیت قانونی باشد.
-
عدم ازدواج زن با شخص دیگر:
- زن باید در زمان اجرای صیغه محرمیت، در عده عقد دیگری نباشد. عده زن پس از پایان عقد موقت، در صورتی که رابطه جنسی صورت گرفته باشد، دو طُهر (دوره پاکی) است و اگر زن در دوران یائسگی باشد، عده او ۴۵ روز است.
-
پایان عقد و عده:
- پس از پایان مدت عقد، عقد به‌طور خودکار منحل می‌شود و نیازی به طلاق نیست. با این حال، زن باید عده نگه دارد. عده برای ازدواج موقت همانطور که گفته شد، دو طُهر است، مگر اینکه رابطه جنسی صورت نگرفته باشد یا زن یائسه باشد.
-
حقوق و وظایف در قوانین صیغه محرمیت:
- در عقد موقت، مرد الزامی به پرداخت نفقه به زن ندارد، مگر اینکه در قرارداد شرط شده باشد. همچنین، زن و مرد از همدیگر ارث نمی‌برند، مگر اینکه در عقد شرط ارث‌بری شده باشد.
- با این حال، فرزندان حاصل از این عقد، از نظر حقوقی و شرعی کاملاً مشروع بوده و تمامی حقوق فرزند شامل نام خانوادگی پدر، ارث، و حقوق قانونی را دارند.
-
خاتمه زودتر از موعد عقد:
- مرد می‌تواند قبل از پایان مدت تعیین‌شده، باقی‌مانده مدت عقد را ببخشد و عقد را پایان دهد. این اقدام به نوعی شبیه به طلاق در ازدواج دائم است، اما در عقد موقت به آن "بخشش مدت" گفته می‌شود.
-
قوانین صیغه محرمیت برای محرم شدن:
- در برخی موارد، صیغه محرمیت برای محرم شدن دو نفر از جنس مخالف انجام می‌شود (مثلاً برای محرم شدن مادر شیرده و فرزند ناتنی او). این نوع عقد معمولاً برای جلوگیری از هرگونه سوءتفاهم و حفظ حریم شرعی صورت می‌گیرد و معمولاً بدون هدف ازدواج است.
نتیجه‌گیری:
صیغه محرمیت یا عقد موقت یک نوع ازدواج است که با رعایت شرایط خاص شرعی و قانونی انجام می‌شود. این عقد برای مدت مشخصی اعتبار دارد و پس از آن به‌صورت خودکار منحل می‌شود. از آنجا که صیغه محرمیت می‌تواند پیچیدگی‌های قانونی و شرعی داشته باشد، توصیه می‌شود افراد قبل از اقدام به آن با یک مشاور حقوقی یا دینی مشورت کنند تا تمامی شرایط و جوانب آن را به درستی درک کنند.